มีสาระจาก #เล่าข่าวสบายสไตล์ดรพิทักษ์ตับ กันอีกครั้งนะคะ วันนี้หัวข้อที่เราจะพูดถึงคือ #ตรวจเร็วรู้เร็วรักษาเร็ว โดยเกี่ยวกับ #การตรวจวัดความเสี่ยงของการติดเชื้อไวรัสตับอักเสบบีและไวรัสตับอักเสบซี กับระยะเวลาที่ทำให้เกิดตับแข็งแบบรุนแรงและมะเร็งตับ กันค่ะ
ทั่วโลกมีประชากรที่ติดเชื้อไวรัสตับอักเสบบีมากกว่า 360 ล้านคน และมีผู้ที่ติดเชื้อไวรัสตับอักเสบซีมากกว่า 71 ล้านคน การวินิจฉัยโรคตับอักเสบบีหรือไวรัสตับอักเสบซีที่ถูกต้องและรวดเร็ว และมีการรักษาอย่างต่อเนื่อง จะสามารถป้องกันและลดความเสี่ยงของการเกิดโรคตับอักเสบ มะเร็งตับ หรือการเกิดตับวายได้ ในทางตรงกันข้ามการตรวจวินิจฉัยโรคที่ล่าช้าจะทำให้โอกาสในการรักษาโรคลดลง ความเสี่ยงของการพัฒนาเป็นโรคตับแข็งรุนแรง หรือมะเร็งตับมีมากขึ้น
จากงานวิจัยล่าสุดที่ศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างช่วงเวลาที่ผู้ป่วยเข้ามารับการตรวจวินิจฉัยโรคไวรัสตับอักเสบบี หรือไวรัสตับอักเสบซี กับระยะความรุนแรงของการเกิดตับแข็งแบบรุนแรงและมะเร็งตับ
งานวิจัยนี้เริ่มเก็บข้อมูลระหว่างปี 1990-2012 โดยการติดตามอาการของผู้ป่วยที่ติดเชื้อไวรัสตับอักเสบบีจำนวน 32,664 คน และผู้ป่วยที่ติดเชื้อไวรัสตับอักเสบซี จำนวน 57,866 คน พบว่า ร้อยละ 5 ของผู้ป่วยมีการพัฒนาของโรคเป็นตับแข็งแบบรุนแรง และร้อยละ 2 ของผู้ป่วยพัฒนาเป็นมะเร็งตับ ซึ่งผลจากทางสถิติพบว่าร้อยละ 50 ของผู้ป่วยที่เป็นตับแข็งแบบรุนแรง และมะเร็งตับ เกิดจาก #การรับการตรวจวินิจฉัยโรคที่ล่าช้า และเมื่อวิเคราะห์ถึงปัจจัยที่ทำให้ผู้ป่วยเข้ามารับการรักษาล่าช้า พบว่าผู้ป่วยที่มารับการรักษาช้า มักจะรอให้มีอาการป่วยทางร่างกายและจิตใจปรากฏขึ้นก่อน แล้วจึงเข้ารับการรักษา ซึ่งปัจจัยเสี่ยงเหล่านี้ก็มาจากพฤติกรรมการใช้ชีวิตที่ไม่ถูกต้องนั่นเอง เช่น การสูบบุหรี่ ดื่มแอลกอฮอล์ เป็นต้น
จะเห็นได้ว่า การพัฒนาของโรคตับที่รุนแรง มีความสัมพันธ์กับช่วงเวลาที่เข้ารับการตรวจรักษา หากรู้ตัวช้า เข้ารับการรักษาช้า ก็อาจจะทำให้ความรุนแรงของโรคเพิ่มมากขึ้น #เสี่ยงต่อการเกิดตับแข็งและมะเร็งตับ ดังนั้นจึงควร #หมั่นตรวจเช็คสุขภาพของตนเองอยู่เสมอ และที่สำคัญคือ #ปรับพฤติกรรมการใช้ชีวิตให้ถูกต้อง งดแอลกอฮอล์ เลิกสูบบุหรี่ รับประทานอาหารให้ครบ 5 หมู่ และหมั่นออกกำลังกายเพื่อสุขภาพที่ดีกันนะคะ
ขอขอบคุณเนื้อหาดีๆจาก : Samji H, et al, Team BCHTC. Late hepatitis B and C diagnosis in relation to disease decompensation and hepatocellular carcinoma development. J Hepatol. 2017 Nov; 67(5):909-917.
